Trong thời đại công nghệ số, phiên dịch tự động trở thành một công cụ không thể thiếu trong giao tiếp và trao đổi thông tin giữa các ngôn ngữ khác nhau. Tuy nhiên, việc sử dụng các công cụ này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về độ chính xác và hiệu quả. Vậy có nên dùng phiên dịch tự động? Hãy cùng SK Translate tìm hiểu bài viết dưới đây.
XEM THÊM: AI ĐÃ GIÚP CÁC PHIÊN DỊCH VIÊN NHƯ THẾ NÀO
Phiên dịch tự động là gì – Dịch tự động có phải dịch máy không?
Phiên dịch tự động (hay còn gọi là dịch giọng nói tự động) là những thiết bị công nghệ được phát triển với chức năng hỗ trợ người dùng giao tiếp, trò chuyện với nhau dù không nói chung một ngôn ngữ.
Cụ thể hơn, hình thức này sẽ có chức năng tiếp nhận một ngôn ngữ cụ thể rồi xử lý và chuyển đổi sang một ngôn ngữ theo yêu cầu của người dùng. Khác với người dịch chuyên nghiệp, phiên dịch tự động có thể chuyển đổi cùng lúc rất nhiều ngôn ngữ khác nhau.
Trên thực tế, dịch tự động là một phần của dịch máy vì đây là công việc dịch thuật do máy tính thực hiện. Khi nói vào máy dịch tự động, giọng nói sẽ được chuyển đổi thành các ký tự và được dịch nên được gọi là dịch máy. quá trình dịch tự động kết thúc bằng việc xuất ra nội dung đã được dịch dưới dạng thu voice.
5 lợi ích của phiên dịch tự động
Độ tiện lợi
Phiên dịch tự động cho phép người dùng dịch các văn bản, câu nói, thông tin sang một ngôn ngữ khác chỉ trong vài giây. Với các tình huống khẩn cấp, đi du lịch, làm việc hay học ngoại ngữ, một chiếc máy phiên dịch sẽ là vị “cứu tinh” khi có thể hỗ trợ mọi lúc, mọi nơi.
Khả năng dịch nhanh chóng
Trong thời gian ngắn ngủi, hệ thống dịch máy có thể tạo ra bản dịch với mức độ chính xác trong tích tắc. Không chỉ giúp người dùng cải thiện hiệu quả công việc mà còn tạo điều kiện cho việc giao tiếp liền mạch không bị gián đoạn bởi khoảng thời gian chờ đợi bản dịch từ phiên dịch viên.
Đa ngôn ngữ
Các phiên dịch viên có thể nói lưu loát một số ngôn ngữ trong khi dịch máy có thể hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau. Thậm chí nhiều phần mềm phiên dịch tự động đã cập nhập ngôn ngữ ít biết đến như tiếng Akan, Tsonga, Zulu. Điều này đã mở ra cánh cửa giao tiếp cho hàng triệu người trên thế giới.
Tiết kiệm chi phí
Hầu hết hiện nay, phần mềm, thiết bị phiên dịch trên thị trường đều khá là rẻ, và thậm chí có thể miễn phí. Người dùng khi cần dịch thuật số lượng lớn tài liệu với chi phí thấp có thể sử dụng công cụ này so với việc thuê dịch viên chuyên nghiệp.
Hiệu suất cao
Khả năng xử lý số lượng lớn của phiên dịch tự động là một trong những ưu điểm vượt trội so với con người. Công cụ này có thể hoạt động 24/7 mà không cần nghỉ ngơi, có thể dịch một lượng lớn câu thoại cùng một lúc mà không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như căng thẳng hay mệt mỏi.
XEM THÊM: 5 LÝ DO DOANH NGHIỆP NÊN ĐẦU TƯ BẢN ĐỊA HÓA NGÔN NGỮ
Hạn chế của phiên dịch tự động khi áp dụng vào môi trường thực tế
Thiếu khả năng giao tiếp tự nhiên
Tất cả phần mềm công nghệ dịch tự động hiện nay đều dựa trên những thuật toán và quy trình đã được thiết lập sẵn. Những công cụ này được thiết kế dựa trên những quy tắc giao tiếp trịnh trọng chứ không phải giao tiếp đời thường. Việc này khiến cho phiên dịch tự động thường khô khan và kém “tự nhiên”, đặc biệt là trong bối cảnh giao tiếp nghe – nói.
Khi một người muốn chúc mừng sinh nhật bằng cách nói “Happy Birthday! Wishing you all the best on your special day!” và dịch tự động sang tiếng Việt, máy có thể dịch là “Chúc mừng sinh nhật! Chúc bạn tất cả điều tốt lành trong ngày đặc biệt của bạn!” Tuy nhiên, bản dịch này chưa truyền tải được hết sự ấm áp và tình cảm thân thiện như khi nói trực tiếp, làm cho thông điệp trở nên đơ cứng.
Nhận thức được bối cảnh còn hạn chế
Tính tự nhiên trong ngôn ngữ có liên hệ trực tiếp tới việc sử dụng ngôn ngữ phù hợp với bối cảnh. Các phiên dịch tự động hiện nay, tuy chứa bộ nhớ khổng lồ về từ vựng, ngữ nghĩa và văn phạm, nhưng chúng không có sự “nhạy cảm” về mặt bối cảnh hay ngữ cảnh. Đặc biệt trong tiếng Việt, khó khăn này lại rõ hơn cả trong việc giao tiếp giữa các vai vế lớn nhỏ khác nhau.
Trong tiếng Tây Ban Nha, từ “intoxicado” thường được sử dụng để mô tả một người đang say xỉn. Tuy nhiên, nó còn mang một ý nghĩa khác bao gồm cả “bị trúng độc” (poisoning). Dịch giả khi đọc và dịch câu này có thể hiểu được ngữ cảnh và lựa chọn từ phù hợp, điều mà máy móc không thể làm được. Do đó, muốn xác định nghĩa chính xác phải phải thực hiện phân tích văn cảnh.
Không có khả năng hài hước
Trong lĩnh vực dịch thuật, khả năng “pha trò” cũng là một trong những điều mà phiên dịch tự động hiện tại chưa thể làm được. Một phần của hài hước thường đến từ sự sáng tạo trong cách dùng từ, tuy nhiên chúng chưa đủ khả năng để hiểu được cảm xúc của con người.
Trong cách chơi chữ tiếng Anh: “I told my wife she was drawing her eyebrows too high. She looked surprised”. Khi dịch sang tiếng Việt, máy dịch có thể dịch là “Tôi nói với vợ rằng cô ấy vẽ lông mày quá cao. Cô ấy trông ngạc nhiên”. Tuy nhiên, sự hài hước trong câu này mất đi vì máy không thể hiểu được rằng từ “surprised” (ngạc nhiên) ở đây được sử dụng để chơi chữ với việc vẽ lông mày cao, tạo ra biểu cảm giống như khi một người trông ngạc nhiên.
Thiếu sự nhạy cảm về văn hóa
Như đã đề cập ở phía trên, hầu hết phần mềm dịch đều được thiết lập sẵn, vì thế khả năng nhận biết và hiểu được văn hóa qua những từ lóng (Slang) đối với phiên dịch máy khó khăn hơn bao giờ hết. Trong giao tiếp tự do hiện nay, có vô số từ lóng được xuất phát từ người trẻ. Việc không bắt kịp xu hướng sẽ khiến phiên dịch tự động gặp khó khăn trong việc giao tiếp với con người
Trong ngữ cảnh giao tiếp, “miễn bàn” thường được dùng để chỉ rằng một điều gì đó rõ ràng và không cần phải thảo luận thêm. Tuy nhiên, khi dịch tự động sang tiếng Anh máy có thể hiểu nhầm và dịch từng từ rồi ghép lại với nhau thành “free table”, mà thực tế không truyền tải được ngữ cảnh, văn phong ý nghĩa “no comment” hoặc “it’s self-evident”.
XEM THÊM: 4 THÁCH THỨC CHÍNH CỦA PHIÊN DỊCH VIÊN
Tạm kết
Sử dụng phiên dịch tự động là một lựa chọn hợp lý trong nhiều tình huống, nhưng không thể thay thế hoàn toàn cho con người. Đặc biệt đối với những tình huống đòi hỏi độ chính xác cao và sự hiểu biết sâu sắc về văn hóa, việc sử dụng phiên dịch viên chuyên nghiệp vẫn là cần thiết.
Hãy liên hệ SK Translate – Dịch thuật Quốc tế Sao Khuê để được tư vấn dịch vụ thuê biên – phiên dịch tài liệu, thuê thiết bị hội thảo – sự kiện chất lượng nhất. HOTLINE: 090 558 36 89 (Miền Bắc) | 093 536 56 99 (Miền Nam) của chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ Quý khách!
