Kết quả báo cáo được công bố ngày 8/12/2023, cập nhật lần cuối ngày 11/12/2023.
Kết quả nghiên cứu dựa trên báo cáo khảo sát về biên dịch tự do trên thế giới. Được tiến hành bởi Inbox Translation và Institute of Translation and Interpreting (ITI) vào tháng 3/2023.
Mục đích của khảo sát nhằm giúp khán giả có góc nhìn tổng quan hơn về ngành biên dịch và các biên dịch viên. Các số liệu thống kê năm 2023 được so sánh với báo cáo tương đương năm 2020.
Link báo cáo tiếng anh: [Research] Freelance translator survey 2023
Highlight kết quả báo cáo
Trong tổng số 2803 biên dịch viên freelance tham gia khảo sát và trả lời ít nhất 1 câu hỏi, một nửa trong đó đã tham gia khảo sát năm 2020.
Các biên dịch freelancer đều đã có kinh nghiệm dịch thuật từ dưới 1 năm đến hơn 30 năm.
Trong 1729 người tham gia khảo sát cung cấp thông tin về giới tính, 76% là nữa, 23% là nam, 1% không công khai giới tính. Trong đó, độ tuổi trung bình của các biên dịch viên là từ 25-65 tuổi.
Trong số những biên dịch viên tham gia khảo sát, một phần ba số họ có bằng thạc sĩ hoặc tiến sĩ (ISCED cấp 7 và 8) về dịch thuật hoặc tương đương. Ngoài ra, 12% mẫu cho biết họ có bằng thạc sĩ/Tiến sĩ (ISCED cấp 7 và 8) về ngôn ngữ. 14% có bằng thạc sĩ/Tiến sĩ (ISCED cấp 7 và 8) ở lĩnh vực khác.
41% nữ giới và 31% nam giới có bằng sau đại học về dịch thuật
Ngòai ra, nữ giới chọn làm freelancer gấp 3 lần nam giới do họ bận rộn với việc chăm sóc con cái.
65% số người khảo sát làm việc độc lập với tư cách là dịch giả tự do
Trong số 2.803 ứng viên, 65% cho biết họ chỉ làm việc với tư cách là dịch giả tự do. 17% kết hợp dịch thuật với các dịch vụ liên quan đến ngôn ngữ tự do khác như biên tập hoặc viết quảng cáo. 16% còn lại làm cả hai vai trò dịch giả và một thông dịch viên. Những người không cung cấp bất kỳ dịch vụ dịch thuật nào (2%) không đủ điều kiện để tiếp tục khảo sát.
Tiếng Anh là ngôn ngữ được dịch nhiều nhất
Có 328 cặp ngôn ngữ dịch được thống kê trong khảo sát. Trong đó, những ngôn ngữ dịch và ngôn ngữ đích phổ biến nhất được thống kê như sau. (Lưu ý: hai ngôn ngữ cùng một hàng không phải cặp ngôn ngữ được dịch nhiều nhất.)
| From | Into |
|---|---|
| English (n=1,075) | English (n=1,199) |
| French (n=394) | Italian (n=219) |
| German (n=294) | French (n=214) |
| Spanish (n=220) | Spanish (n=154) |
| Italian (n=119) | German (n=101) |
Đa số các biên dịch viên có chuyên môn từ 3-4 lĩnh vực, luật là chuyên ngành chiếm nhiều nhất
Các biên dịch viên có chuyên môn về luật chiếm 25,5%. Advertising & Marketing theo sau với 23,4%. Tiếp đến là Y tế (22,3%) và Kinh doanh (20,7%).
52% người khảo sát chọn biên dịch tự do như một công việc full-time
Những người làm phiên dịch tự do dưới 30 giờ một tuần được yêu cầu nêu lý do chính tại sao họ làm việc bán thời gian ở vai trò này. Các lí do nhiều nhất được thống kê là:
- Do khối lượng công việc dịch thuật lớn và nhu cầu của khách hàng
- Vì cần dành thêm thời gian cho những công việc không được trả lương như tiếp thị và kế toán
- Lựa chọn cá nhân – tận hưởng công việc hoặc muốn kiếm thêm tiền
- Kiếm đủ tiền trang trải cuộc sống hoặc hỗ trợ gia đình.
59% biên dịch viên sử dụng các công cụ hỗ trợ dịch thuật (CAT)
Kết quả khảo sát năm 2023 khá giống với kết quả năm 2020: hầu hết (81%) cho biết rằng họ thỉnh thoảng sử dụng công cụ CAT và hơn một nửa (59%) sử dụng công cụ CAT thường xuyên.
Trong đó, Trados và memoQ là hai công cụ được dùng phổ biến nhất (chiếm hơn 60%).
83% người dịch coi tính nhất quán là lợi ích chính của việc sử dụng công cụ CAT.
39% những người không sử dụng công cụ CAT vì họ không cần đến nó.
Từ chối dịch thuật
Các biên dịch tự do cũng được hỏi liệu họ đã từng từ chối dự án dịch thuật nào vì vi phạm/đi ngược lại đạo đức của họ hay chưa. 53% người tham gia phản hồi họ chưa từng nhận những công việc như vậy. 12% không nhớ hoặc không biết đến điều này. Đặc biệt, 35% người tham gia phản hồi rằng họ đã từng được đề xuất những dự án đi ngược lại đạo đức/niềm tin của mình, trong khi 28% từ chối, 7% còn lại được đề xuất nhưng không từ chối dự án đó.
Tự do, thoải mái là lí do chính khi lựa chọn làm freelancer biên dịch
Biên dịch tự do mang lại sự linh hoạt trong thời gian và không gian làm việc. Nhiều người còn phản hồi họ chọn làm biên dịch tự do vì thích ở một mình, thích làm việc một mình.
Một số khác chia sẻ họ chọn làm biên dịch tự do để học hoặc phát triển thêm các kĩ năng mới, tăng thu nhập và vì đam mê với ngành dịch.
Thống kê thu nhập
Không giống 2020, nữ giới được trả nhiều thu nhập hơn nam giới, đến năm 2023, thu nhập đã được bình đằng hóa.
Các biên dịch viên có chuyên môn có khả năng deal lương cao hơn 43% so với biên dịch viên không có chứng chỉ xác định.
Hơn 44% biên dịch viên không thuộc về bất kỳ tổ chức chuyên môn nào.
16% người tham gia khảo sát cho biết thu nhập thường niên của họ ít hơn 5000((GBP, EUR or USD), trong khi 2% kiếm được trên 100,000 (GBP, EUR or USD).
78% biên dịch freelace chọn deal lương bằng số từ. Còn lại là thỏa thuận lương bằng số giờ làm, số dự án, và số trang.
Lí do chính khiến các freelancer (62%) không tăng giá (trong hơn 3 năm) do họ sợ sẽ mất đi khách hàng, trong khi 18% cho biết họ hài lòng với thu nhập hiện tại của họ.
Làm việc cùng khách hàng
83% biên dịch viên làm việc thông qua các agency dịch thuật, tăng nhẹ so với 79% của năm 2020.
Lí do chủ yếu do các agency sẽ đảm bảo họ luôn có công việc ổn định, được tiếp cận với các dự án hấp dẫn, đảm bảo workflow và thu nhập.
77% biên dịch viên làm việc trực tiếp với khách hàng. Lí do lớn nhất là vì họ được trả mức thu nhập cao hơn so với làm qua agency. 26% biên dịch viên làm việc với khách hàng trực tiếp không gặp bất kỳ thách thức nào, trong khi con số này chỉ dừng ở mức 6% khi làm với agency.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất khi làm việc với khách hàng là do khách hàng không có đủ hiểu biết chuyên môn với ngành dịch. Bên cạnh đó, nhiều công ty dịch thuật hơn khách hàng trực tiếp tìm thấy người dịch bằng cách sử dụng thư mục của ProZ, LinkedIn và các hiệp hội chuyên nghiệp, trong khi những lời giới thiệu (từ khách hàng hoặc đồng nghiệp khác) mang lại nhiều khách hàng trực tiếp hơn.
Tạm kết
Trên đây là higlight kết quả báo cáo ngành biên dịch tự do năm 2023. Kết quả được tổng hợp lại bởi SK Translate-Dịch thuật Quốc tế Sao Khuê.
Báo cáo kết quả khảo sát này là tài liệu cho các bạn biên dịch freelance, cũng như cơ sở định hướng nghề nghiệp tương lai cho các bạn đang có ý định làm biên dịch viên.
SK Translate-Dịch thuật Quốc tế Sao Khuê chuyên cung cấp dịch vụ biên phiên dịch đa ngôn ngữ trên toàn quốc. Liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE: 090 558 36 89 để được tư vấn kỹ hơn về nhu cầu biên phiên dịch.
